Browsing by Author "Kaplan, Tahir"

Now showing 1 - 1 of 1

Literary aspect Şükrî-i Bitlisî's Selim-Name
(2021) Kaplan, Tahir; Keklik, Murat
Edebi eserler, bir milletin geçmişle geleceği arasında köprü görevi gören önemli kültürel varlıklarındandır. Yazıldıkları dönemin sosyal, siyasi ve kültürel ortamını yansıtırlar. Çalışma konumuz olan Şükrî-i Bitlisî'nin yazmış olduğu 'Selim-nâme' adlı eser 15 ve 16. yüzyıl Osmanlısının sosyal, kültürel ve siyasi özelliklerini yansıtan bir eserdir. Osmanlı hükümdarlarından Yavuz Sultan Selîm'in şehzadeliği dönemindeki seferleri, tahta çıkışı; İran, Mısır ve Anadolu'nun değişik yerlerine yaptığı seferler Selim-nâme'de edebi bir dille anlatılır. Mesnevi biçiminde kaleme alınan eser klasik Türk Şiirinin mersiye, kaside ve gazel tarzında yazılmış şiir örneklerini de içerisinde barındırmaktadır. Anlatılanlar gerçek hayattan kesitler olsa da şair yaşanılanları kendi sanat dünyasında yoğurarak estetik bir üslupla yeniden canlandırmaya çalışmıştır. Günümüz romanlarında bile ender rastlanan geniş insan, tabiat ve savaş meydanı tasvirleri eserin dikkat çekici yönlerinden biridir. Sanatçının savaş meydanlarını ve savaşı canlandırmadaki yeteneği sayesinde Selim-nâme okuyucuyu tarihsel bir yolculuğa çıkarmaktadır. Eserde mecazlı anlatımlara, söz ve anlamla ilgili edebi sanatlara çokça başvurulmuştur. Okuyucunun göz ve kulak zevkine hitap edecek kafiye ve rediflerle, aliterasyon ve asonanslara ahenkli ve akıcı bir anlatıma şahit olmaktayız. Sahip olduğu kadılık, müderrislik, yöneticilik gibi birçok vasfa rağmen kendisini 'şair' olarak tanımlayan Şükrî-i Bitlisî'nin eseri Selim-nâme'yi edebi bir eser oluşturma amacı gözeterek yazdığı görülmektedir. Selim-nâme'nin şekil ve içerik özellikleri üzerinden edebi yönünü ortaya koyarak onun sadece bir tarih kitabı veya dil özellikleri bakımından dikkate alınan kültürel bir varlık olmadığını onun bu özelliklerinin yanında edebi yönden de görülmesi gereken somut özellikler barındırdığını göz önüne sermeye çalıştık.