Browsing by Author "Uçar, Rezzan"

Now showing 1 - 19 of 19

Development of Organizational Agility Scale in Universities
(2020) Gençcelep, Elif Sena; Uçar, Rezzan
Bu çalışma üniversitelerde örgütsel çeviklik ölçeği geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde öncelikle madde havuzunu oluşturmak amacıyla ilgili alanyazın ile yurt dışındaki benzer ölçme araçları taranarak 85 maddelik madde havuzu oluşturulmuştur. Madde havuzundaki maddelere uzman görüşü ile son şekli verilmiş̧ ve 52 maddeden oluşan ölçek formu ile 366 akademisyenden veri toplanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonrasında 35 maddeden oluşan dört faktörlü̈ bir yapı elde edilmiştir. Bu faktörler uyumluluk ve yeniden düzenleme, cevap verme, değişimi yönetme ve yetkinlik olarak adlandırılmıştır. Dört faktörlü̈ yapı toplam varyansın %60'ını açıklamıştır. Doğrulayıcı faktör analizinde dört faktörlü̈ yapı doğrulanmış̧, uyum indekslerinin iyi uyuma işaret ettiği gözlenmiştir. 4 boyut için sırayla ön test ve son test arasındaki korelasyon değerleri .773, .895, .908 ve .889 şeklinde olup iki uygulama arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Sırasıyla boyutlara ait Cronbach Alpha değerleri .803, .921, .853 ve .948 olarak bulunmuştur. Ölçekteki dört boyut için yapılan ilişkisiz t-testi sonucunda alt ve üst gruplar arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Ölçeğin madde-test korelasyonuna dört boyut için bakılmıştır ve içsel tutarlılık ölçüsü olan testi iki yarıya bölme yöntemi uygulanmıştır. Ölçeğin alt boyutları ile test toplam puanlarının korelasyon değerlerine de bakılmıştır. Sonuç olarak Üniversitelerde Örgütsel Çeviklik Ölçeği'nin (ÖÇÖ-Ü) üniversitelerin örgütsel çevikliklerini ölçmekte kullanabilecekleri geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu görülmüştür. Anahtar sözcükler: örgütsel çeviklik, ölçek geliştirme, üniversite.
Digital Leadership Competencies of School Principals and the Reflection of These Competencies in the Educational Environment
(2022) Peker, Asuman; Uçar, Rezzan
Bu çalışma dijital araçların kullanımını ve faydalarını ele alarak, okul müdürlerinin dijital liderlik yeterliliklerini ve bu yeterliliklerin öğretim ortamına yansımasını incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Müdürlerin deneyimlerinden yararlanarak, bu deneyimleri anlamlandırma biçimleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın katılımcıları, Van ilinde çeşitli öğretim kademelerinde görev yapan toplam 10 okul müdüründen oluşmaktadır. Çalışmada, konunun derinlemesine incelenmesini sağlayan nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veri toplamak amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanıp, görüşmeler ses kayıt cihazı ile kaydedilip ve sonrasında yazıya dökülerek fenomenolojik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda veriler; dijital liderlik kavramı, dijital liderliğe uygun okul müdürü davranışları, müdürlerin girişimcilik ve teknik becerileri, dijital araç gereçlerin okul vizyonu doğrultusunda kullanılması, dijital teknolojiyi kullanarak bilgiye ulaşma, yeni teknolojinin imkanlarını kullanma riski ve bilinçlendirme uygulamaları, bilgi ve iletişim teknolojilerini yönetim işlerinde kullanma, dijital liderliğin eğitim sürecine yansımaları, dijital liderliğin sosyal aktivitelere yansımaları, okulda dijital kültürün oluşmasına yönelik girişimler ve dijital kültürün olumsuz yönleri olmak üzere toplam 13 tema altında toplanmıştır. Bu 13 tema betimsel ve içerik analizine tabi tutularak kategorilere ayrılmıştır. Araştırma sonucunda; okul müdürlerinin dijital liderlik becerilerinin arttırılması ve eğitim ortamına doğru yansıması için destekleyici eğitimler verilmesi, liderlik yüksek programlarının cazip hale getirilmesi ve okullardaki fiziksel koşulların teknoloji kullanımı açısından iyileştirilmesi önerilmiştir. Anahtar sözcükler: dijital liderlik, dijitalleşme, teknoloji, okul müdürleri
İlkokul Müdürlerinin Dağıtımcı Liderlik Davranışları İle Öğretmenlerin Motivasyon ve Yaratıcılık Düzeyleri Arasındaki İlişki
(2017) Dağlı, Abidin; Uçar, Rezzan
Bu araştırmanın amacı, kamu ilkokullarında görevli öğretmenlerin, ilkokul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışlarına, öğretmenlerin motivasyon düzeylerine, öğretmenlerin yaratıcılık düzeylerine ilişkin algılarının nasıl bir dağılım gösterdiğini ve ilkokul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyon ve yaratıcılık düzeyleri arasında nasıl bir ilişki olduğunu saptamaktır. Araştırma, tarama modelinde kurgulanmıştır. Araştırmanın evrenini, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır İli merkez ilçe ve bağlı 13 ilçe merkezinde görev yapan 4552, örneklemini ise evrenden random yöntemi ile seçilen 1000 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, Uçar (2015) tarafından geliştirilen \"Dağıtımcı Liderlik\", \"Öğretmen Motivasyonu\" ve \"Öğretmen Yaratıcılığı\" ölçekleri kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin algılarına göre; ilkokul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışları \"çok katılıyorum\" düzeyinde, ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin motivasyon ve yaratıcılık düzeylerine ilişkin algıları \"çok katılıyorum\" düzeyinde bulunmuştur. İlkokul müdürlerinin dağıtımcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyon ve yaratıcılık düzeyleri arasında pozitif yönde ve \"orta düzeyde\" anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır
Investigation of Charismatic Leadership Characteristics of High School Principals and Organizational Silence Levels of Teachers
(2019) Aladağ, Cesim; Uçar, Rezzan
Bu çalışma, lise müdürlerinin karizmatik liderlik özellikleri ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma nicel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilmiş olup, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2017-2018 eğitim öğretim yılında Van İli İpekyolu, Edremit ve Tuşba İlçelerindeki liselerde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme yönetimi ile seçilen öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen 'Kişisel Bilgi Formu', Conger ve Kanungo (1994) tarafından geliştirilen Aykanat (2010) tarafından Türkçe' ye uyarlanan 'Karizmatik Liderlik Ölçeği' (KLÖ) ve Dyn vd. (2003) tarafından geliştirilen Taşkıran (2010) tarafından Türkçe' ye uyarlanan 'Örgütsel Sessizlik Ölçeği' (ÖSÖ) ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı analizler (aritmetik ortalama, standart hata, standart sapma, frekans, varyans, yüzde), parametrik fark testler (t testi ve ANOVA), Pearson Çift Yönlü Korelâsyon analizi kullanılmıştır. Grup ortalamaları arasındaki farkın test edilmesinde α= ,05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırmanın bulguları neticesinde; ortaöğretim kurumlarında görev yapan okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışını 'vizyon belirleme', çevresel duyarlılık' üye ihtiyaçlarına duyarlılık' statükoyu sürdürmeme' boyutlarında ve ölçek toplamında sergiledikleri sonucu elde edilmiştir. Genel bir ifade ile okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışı sergiledikleri belirlenmiştir. Analizler neticesinde cinsiyeti mesleki kıdem, müdürle çalışma süresi değişkenleri açısından anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre örgütsel sessizlik düzeyleri incelendiğinde çalışma örnekleminde yer alan öğretmenlerin 'savunmacı sessizlik' boyutunda sessizlik davranışı içinde olmadıkları, 'korumacı sessizlik' davranışı sergiledikleri, kısmen 'kabullenici sessizlik davranışı sergiledikleri' ve genel olarak ölçek toplamında ise yine 'orta' düzeyde sessizlik davranışı içinde oldukları belirlenmiştir. Öğretmenlerin örgütsel sessizlik davranışları yaş, mesleki kıdem, müdürle çalışma süresi değişkenlerinde anlamlı farklılık belirlenmiştir. Yapılan korelasyon analizinde ise karizmatik liderlik ile örgütsel sessizlik arasında ilişki tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükleri: Liderlik, karizmatik liderlik, sessizlik, örgütsel sessizlik, okul müdürü, okul, öğretmen
Koronavirüs (Covid-19) Salgınında Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerinin Yaşam Kalitelerine İlişkin Görüşleri
(2021) Uçar, Rezzan
Amaç: Bu araştırma koronavirüs (Covid-19) salgınında okul yöneticileri ve öğretmenlerinin yaşam kalitelerineilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.Yöntem: Araştırma nitel araştırma yaklaşımı benimsenerek durum çalışması deseninde tasarlanmıştır.Araştırmanın çalışma grubu belirlenirken amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemeyöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda 10 okul yöneticisi 12 öğretmen olmak üzere toplam 22 katılımcı ilegörüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.Araştırma verileri betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir.Bulgular: Araştırma sonucunda okul yönetici ve öğretmenlerinin Covid-19 salgını döneminden psikolojik,sosyal, ailevi ve mesleki açıdan etkilendikleri ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu dönemde hem pozitif hem de negatifdüşüncelerinin olabildiği belirlenmiştir. Okul yöneticileri ve öğretmenlere bu sürecin olumsuz etkileriyle başetme stratejilerini kullanabilmeleri için online destek hizmetlerinin sunulabileceği önerilmiştir.Özgünlük: COVID-19 salgınında okul yöneticileri ve öğretmenlerin yaşam kalitelerinin belirlenmesine yönelikhazırlandığından özgün bir çalışma olduğu değerlendirilmektedir.
Öğretmen Adaylarının Sınıf, Sınıfta Öğretmen ve Sınıfta Öğrenci Kavramlarına İlişkin Metaforik Algıları
(2021) Uçar, Rezzan; Rakap, Asiye Parlak
Bu çalışmada öğretmen adaylarının \"sınıf\", \"sınıfta öğretmen\" ve \"sınıfta öğrenci\" kavramlarına yönelik algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışma 2017-2018 eğitim öğretim yılı güz döneminde, Doğu Anadolu Bölgesindeki bir büyükşehirde yer alan bir üniversitenin eğitim fakültesinde öğrenim gören farklı bilim dallarından 259 öğretmen adayının katılımıyla yapılmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerle çalışma yürütülmüştür. Araştırmanın verileri “sınıf ...... gibidir, çünkü ............”; \"sınıfta öğretmen ...... gibidir, çünkü ............\" ve “sınıfta öğrenci ...... gibidir, çünkü ............” ifadelerini içeren bir form aracılığı ile toplanmıştır. Yapılan içerik analizi sonucunda öğretmen adaylarının birinci kavrama yönelik belirledikleri metaforlarla ilgili temalar; sevgi şefkat yuvası olarak sınıf, üretim yeri olarak sınıf, bilgi ortamı olarak sınıf, farklılıkları barındıran ortam olarak sınıf; ikinci kavrama yönelik belirledikleri metaforlarla ilgili temalar; aile bireyi olarak öğretmen, şekillendiren öğretmen, öncü öğretmen ve üreten öğretmen; son kavrama yönelik belirledikleri metaforlarla ilgili temalar ise üreten/gelişen bir varlık olarak öğrenci, öğrenen bir varlık olarak öğrenci, aile bireyi olarak öğrenci, şekillenebilen bir varlık olarak öğrenci, korunmaya ihtiyacı olan bir varlık olarak öğrenci, farklılıkları barındıran bir varlık olarak öğrenci şeklinde belirlenmiştir.
Öğretmenlerin Kriz Durumlarına ve Kriz Yönetimi Becerilerine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi
(2024) Çelik, Fatih; Uçar, Rezzan
Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin kriz durumları ve kriz yönetimi becerilerine ilişkin görüşlerini incelemek ve elde edilen veriler doğrultusunda kriz yönetimi konusunda öneriler sunmaktır. Nitel araştırma yöntemi ve olgubilim deseni ile tasarlanan bu araştırmada maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırma verileri 17 öğretmen ile gerçekleştirilen görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde ise nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre katılımcılar kriz olarak tanımladıkları durumların daha çok öğrenci davranışlarından kaynaklı şiddet içerikli davranışlar ve sınıf kurallarını ihlal edilmesi gibi etkenler olduğunu ifade etmiştir. Bununla birlikte katılımcılar öğrenciler arasında çıkan çatışmalar ve sınıf kurallarına uymama ayrıca anne babanın çocuğa karşı davranışlarının kriz durumlarının ortaya çıkmasında önemli bir unsur olduğunu vurgulamıştır. Araştırmanın sonuçlarına dayalı olarak kriz durumları ve bu durumların yönetilmesine ilişkin bazı öneriler sunulmuştur.
Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Hizmetkar Liderlik Davranışlarına İlişkin Görüşleri: Bir Karma Yöntem Çalışması
(2020) Uğur, Sarp; Uçar, Rezzan
Bu çalışmada, ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışlarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma yöntem ile gerçekleştirilen araştırmada birleştirme (çeşitleme) deseni kullanılmıştır. Bu doğrultuda Van İlinde görev yapan basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 392 öğretmene ölçek uygulanmış, araştırmanın nicel boyutuna katılım gösteren gönüllü 13 öğretmen ile de görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında Ekinci (2015) tarafından geliştirilen Okul Müdürlerinin Hizmetkâr Liderlik Davranışları Ölçeği (OMHLDÖ) kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise nicel ölçme aracındaki boyutlar dikkate alınarak oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde betimsel istatistikler, nitel verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenler okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarını özgecil davranışlar, empati, adalet, dürüstlük ve alçakgönüllülük alt boyutlarında çoğu zaman sergiledikleri yönünde görüş belirtirken, araştırmanın nitel boyutunda hizmetkar liderliğin özgecil davranışlar, empati, adalet, alçakgönüllülük boyutlarında okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışlarını yeterli düzeyde sergilemedikleri yönünde görüş belirtmişlerdir. Bu bağlamda nitel bulgular ile nicel bulgular arasında tam bir paralellik olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bulgulardan hareketle okul müdürlerinin öğretmenlere yönelik daha hizmet odaklı bir liderlik yaklaşımı içinde olmaları gerektiği önerilebilir.
Okul Müdürlerinin Yaratıcı Liderlik Özellikleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması
(2019) Uçar, Rezzan; Sağlam, Ebru
Bu araştırmanın amacı okul müdürlerinin yaratıcı liderlik özelliklerini belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Bu amaçla ölçek taslağı öncelikle alan yazına dayalı olarak oluşturulmuş ve görüşlerini almak üzere uzmanlara sunulmuştur. Uzmanlardan elde edilen dönütler doğrultusunda ölçeğe son şekli verilmiş ve taslak ölçek 335 öğretmene uygulanarak elde edilen veriler analiz edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda \"girişimcilik ve etkili iletişim\", \"yeniliğe ve değişime açıklık\" ve \"farklılık\" olmak üzere üç faktörlü toplam 29 maddelik bir yapı ortaya çıkmıştır. Elde edilen yapının doğruluğunu test etmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi yapılmış elde edilen veriler sonucunda modelin uyum indekslerinin kabul edilebilir olduğu belirlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi açımlayıcı faktör analizini doğrulamıştır. Ölçeğin güvenirliği için de iç tutarlılık katsayısını elde etmeyi hedefleyen Cronbach alfa değeri ölçüt olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin tümü için iç tutarlılık katsayısı .98, \"girişimcilik ve etkili iletişim\" için .97, \"yeniliğe ve değişime açıklık\" .97 ve \"farklılık\" için .80 olarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda \"Okul Müdürlerinin Yaratıcı Liderlik Özellikleri Ölçeği\"nin okul müdürlerinin yaratıcı liderlik özelliklerini ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
On Opinions of Primary Schools Administrators and Teachers About in Service Training Programs (the Case of Van)
(2005) Uçar, Rezzan; İpek, Cemalettin
Document converted by PDFMoto freeware version153BEŞİNCİ BÖLÜM5. ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLERBu bölümde araştırmanın özeti, araştırmada ulaşılan sonuçlar ve bu sonuçlardoğrultusunda sunulan öneriler yer almaktadır.5.1. ÖZETBu araştırma, ilköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerinhizmet içi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşlerini ortaya koymak amacıylayapılmıştır.Araştırma 2004-2005 eğitim öğretim yılında Van Belediye sınırları içerisindebulunan ilköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenleri kapsamaktadır.Araştırmanın örneklemine, merkezdeki 52 ilköğretim okulunda görev yapan bütünyöneticiler ve random yoluyla seçilen 15 ilköğretim okulunda görev yapan 407öğretmen olmak üzere toplam 512 yönetici ve öğretmen alınmıştır.Araştırmada veri toplama aracı olarak anket uygulanmıştır. Anketi hazırlamakamacıyla konu ile ilgili kitap ve makaleler incelenmiş, internet taraması yapılmış,alanla ilgili uzman görüşüne başvurulmuş ve konuyla ilgili araştırmalar ile bunlarınveri toplama araçları incelenmiştir. Elde edilen bilgiler doğrultusunda 4 boyuttanoluşan 26 soruluk bir anket hazırlanmıştır. Boyutlar; hizmet içi eğitimuygulamalarının gerekliliği, hizmet içi eğitim uygulamalarına katılma istekliliği,hizmet içi eğitim uygulamalarını etkililiği ve hizmet içi eğitim uygulamalarındakarşılaşılan sorunlar olarak belirlenmiştir. Birinci boyut 8 soru, ikinci boyut 3 soru ,üçüncü boyut 12 soru ve dördüncü boyut 3 sorudan oluşmuştur.Araştırmaya katılan yönetici ve öğretmenlerin cinsiyet, görev ve branşdeğişkenlerine göre belirtilen görüşler arasında herhangi bir farklılık olup olmadığınıtest etmek amacıyla ?t? testi, kıdem, öğrenim durumu ve hizmet içi eğitimprogramlarına katılım sayısı değişkenlerine göre görüşlerin karşılaştırılmasında isetek yönlü değişkenlik çözümlemesi (varyans analizi) kullanılmış, anlamlılık düzeyi.05 olarak alınmıştır.
Opinions of Managers and Teachers Working in Private Schools on Talent Management
(2019) Erol, Ayşe; Uçar, Rezzan
Bu çalışma özel okullarda görev yapan yönetici ve öğretmenlerin yetenek yönetimine yönelik görüşlerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma geleneklerinden durum çalışması deseninin kullanıldığı bu araştırmada, özel okullarda görev yapan 10 okul yöneticisi ve 10 öğretmen ile yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler nitel araştırma yöntemleri doğrultusunda kodlanarak; yetenek yönetimi kavramı, yetenek yönetimine duyulan ihtiyaç, öğretmenlerin işe alımı, öğretmenlerin yerleştirilmesi, öğretmenlerin geliştirilmesi, öğretmenlerin kurumda devamlarının sağlanması ve örgütsel yedekleme olmak üzere 7 temada toplanmış, betimsel ve içerik analize tabi tutulmuştur. Yapılan görüşmeler sonucunda yetenek yönetimi kavramı temasında okul yöneticileri kurumun hedeflerini öne çıkaran görüşlere daha fazla katılım gösterirken, öğretmenler kişisel gelişimi öne çıkaran ifadeleri daha fazla belirtmişlerdir. Yetenek yönetimine duyulan ihtiyaç temasında okul yöneticileri; başarılı ve verimli çalışma ortamı, rekabet, çağa ayak uydurma, kuruma bağlılık ve planlı yönetim süreci elde etme gibi unsurların yetenek yönetimine duyulan ihtiyacı artırdığını belirtirken; öğretmenler bu nedenleri iş anlayışının değişmesi, bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, rekabet, Toplam Kalite Yönetimi anlayışı ve bireysel farklılıkları yönetme olarak belirtmişlerdir. Öğretmenlerin işe alımındaki kriterler konusunda okul yöneticileri; öğretmen özellikleri, kurum amaçlarına uygunluk, boş pozisyonu doldurma ve örgütsel mutluluk gibi kriterler belirlerken öğretmenler; olumlu iş ortamı, öğretmene verilen değer, ekonomik güdüleyiciler, yaratıcı fırsatların sunulması ve öğrenen okul olma kriterlerini ifade etmişlerdir. Okul yöneticileri ve öğretmenler işe alım uygulamalarında; mülakat, mikro öğretim uygulamaları, referans, deneyim ve psikometrik testler gibi araçların kullanıldığını belirtmişlerdir. Okul yöneticileri ve öğretmenlerin doğru rol ya da pozisyona doğru öğretmenlerin yerleştirilmesine yönelik görüşleri incelendiğinde başarı ve performans, kuruma yarar sağlama, doğru işin tanımlanması, öğretmenlik becerileri, tecrübe, akademik yeterlik, kuruma bağlılık gibi unsurların önemli olduğunu ifade etmişlerdir. Okul yöneticileri ve öğretmenler; öğretmenlerin özel ilgi ve becerilerinin değerlendirilmesine ilişkin ise genellikle sorumluluk verildiğini vurgulamışlardır. Öğretmenlerin geliştirilmesini içeren uygulamalara ilişkin görüşler incelendiğinde okul yöneticileri ve öğretmenler en fazla eğitim öğretimi geliştirmeye yönelik uygulamalar yapıldığını ifade etmiştir. Kurumda devamın sağlanması konusunda okul yöneticileri ve öğretmenler, adaletli ödeme sistemlerinin ve ekonomik güven sağlamanın önemli olduğunu belirtmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenler kurumda devamın sağlanmasına yönelik uygulamaların genellikle takdir etmeden ibaret olduğunu vurgulamıştır. Örgütsel yedekleme temasında okul yöneticileri ve öğretmenler genellikle kurum içi kaynaklardan yararlanıldığını, uzun süreli sistematik bir uygulamanın olmadığını ifade etmişlerdir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; özel okullarda yetenek yönetimi kültürünün oluşturulabilmesi için gerekli eğitim ve seminerlerin verilmesi, bu eğitim ve seminerlerin devlet okulları ile iş birliği yapılarak projeleştirilmesi önerilebilir. Anahtar sözcükler: Özel okul, yetenek, yetenek yönetimi, okul yöneticisi, öğretmen
Organizational Democracy Applications in Schools: a Mixed Method Study
(2021) Erdem, Nur; Uçar, Rezzan
Bu araştırmanın amacı ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okullarındaki örgütsel demokrasi uygulamalarına ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırmada daha derinlemesine sonuçlar elde etmek için nitel ve nicel yaklaşımları kapsayan karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda çalışmada karma yöntem desenlerinden yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. 2019-2020 eğitim öğretim yılında Antalya ili Serik ilçesinde görev yapmakta olan öğretmenler araştırmanın evrenini, evrenden basit seçkisiz örneklem yöntemiyle seçilmiş 298 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Nitel boyutun örneklemini ise bu 298 öğretmenin arasından seçilen gönüllü 30 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri Geçkil ve Tikici (2015) tarafından geliştirilmiş olan Örgütsel Demokrasi Ölçeği (ÖDÖ) ile, nitel verileri ise araştırmacı tarafından oluşturulmuş yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizi için aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik değer, t testi, tek yönlü varyans analizleri kullanılıyorken, nitel veriler için betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin okullarındaki örgütsel demokrasi uygulamalarına ilişkin yüksek düzeyde (katılıyorum) olduğu tespit edilmiştir. Nitel bulguların da nicel bulguları desteklediği saptanmıştır.
Özel Okullarda Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Yetenek Yönetimine İlişkin Görüşleri
(2021) Uçar, Rezzan; Erol, Ayşe
Bu çalışma özel okullarda görev yapan yönetici ve öğretmenlerin yetenek yönetimine yönelik görüşlerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma geleneklerinden durum çalışması deseninin kullanıldığı bu araştırmada, özel okullarda görev yapan 10 okul yöneticisi ve 10 öğretmen ile yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler nitel araştırma yöntemleri doğrultusunda kodlanarak; yetenek yönetimi kavramı, yetenek yönetimine duyulan ihtiyaç, öğretmenlerin işe alımı, öğretmenlerin yerleştirilmesi, öğretmenlerin geliştirilmesi, öğretmenlerin kurumda devamlarının sağlanması ve örgütsel yedekleme olmak üzere 7 temada toplanmış, betimsel ve içerik analizi uygulandıktan sonra her temaya ilişkin alt temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; özel okullarda yetenek yönetimi kültürünün oluşturulabilmesi için gerekli eğitim ve seminerlerin verilmesi, bu eğitim ve seminerlerin devlet okulları ile iş birliği yapılarak projeleştirilmesi önerilebilir.
The Relation Between Organizational Forgiveness and Organizational Commitment
(2021) Sönmez, Azize; Uçar, Rezzan
Bu araştırmanın amacı 2019-2020 eğitim öğretim yılında resmi ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlere göre örgütsel affedicilik ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Van ilinde İpekyolu, Edremit ve Tuşba ilçelerinde yer alan kamu ortaöğretim kurumlarında görev yapmakta olan öğretmenlerin katılımıyla çalışmanın uygulaması gerçekleştirilmiştir. Tarama modelinin kullanıldığı bu çalışmada Örgütsel Affedicilik Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Van İli Merkez İlçelerindeki ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Evrenden basit tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 350 öğretmenle çalışılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı analizler (aritmetik ortalama, standart hata, standart sapma, frekans, varyans, yüzde) kullanılmıştır ve tüm alt boyutlara ait basıklık ve çarpıklık değerleri istenilen düzeyde olmasından dolayı parametrik testlerin uygun olduğu belirlenmiş ve bu doğrultuda parametrik fark testlerinden olan t-testi ve Anova testi ile Pearson Çift Yönlü Korelâsyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; Örgütsel affedicilik ve örgütsel bağlılık boyutları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.
The Relationship Between Creative Leadership Traits of School Principals and Organizational Intelligence Levels of Schools
(2020) Sağlam, Ebru; Uçar, Rezzan
Bu araştırmanın amacı, ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin görüşleri çerçevesinde okul müdürlerinin yaratıcı liderlik özellikleri ile okulların örgütsel zekâ düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırma, nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeliyle oluşturulmuş bir betimleme çalışmasıdır. 2018-2019 Eğitim Öğretim yılında Van ili İpekyolu, Tuşba ve Edremit merkez ilçelerinde ortaokul kademesinde görev yapmakta olan öğretmenler araştırma evrenini, evrenden basit seçkisiz yöntemle seçilen 451 öğretmen örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma verileri, Erçetin, Potas ve Açıkalın (2015) tarafından geliştirilen Çok Boyutlu Örgütsel Zekâ Ölçeği (ÇBÖZÖ) ve Uçar ve Sağlam (2018) tarafından geliştirilmiş olan Okul Müdürlerinin Yaratıcı Liderlik Özellikleri Ölçeği (OMYLÖÖ) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik değer, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda okul müdürlerinin yaratıcı liderlik özelliklerinin ve okulların örgütsel zekâ düzeylerinin yüksek olduğu, okul müdürlerinin yaratıcı liderlik özellikleri ve alt boyutları ile okulların örgütsel zekâ düzeyleri arasında yüksek düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, okul müdürlerinin yaratıcı liderlik özellikleri ve alt boyutlarının birlikte okulların örgütsel zekâ düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulguları elde edilmiştir. Anahtar sözcükler: okul müdürleri, yaratıcı liderlik, örgütsel zekâ
The Relationship Between Indicators of Uplifting Leadersihpin Kerner Schools and the Levels of Teachers' Creativiy
(2022) Dilce, Bilal; Uçar, Rezzan
Bu çalışmanın genel amacı kamuya ait anaokulu kurumlarında çalışan öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda anaokullarında canlandırıcı liderlik göstergeleri ile öğretmenlerin yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırma genel ve ilişkisel tarama modeline dayalı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 2020-2021 eğitim öğretim yılında Van ili merkez ve merkeze bağlı 39 adet kamuya ait anaokullarında görev yapan 242 öğretmen oluşturmaktadır. Evrenden örneklem alma yoluna gidilmemiş tüm evrene ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından belirlenmiş olan ''Kişisel Bilgiler Formu'', Özçetin (2017) tarafından geliştirilen 'Canlandırıcı Liderlik Göstergeleri (CLG) Ölçeği' ve Uçar (2015) tarafından geliştirilen 'Öğretmen Yaratıcılığı Ölçeği (ÖYÖ) aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik değer, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda anaokullarında canlandırıcı liderlik göstergeleri ve öğretmenlerin yaratıcılık düzeylerinin yüksek olduğu, canlandırıcı liderlik göstergeleri ve alt boyutları ile öğretmenlerin yaratıcılık düzeyleri arasında orta düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, canlandırıcı liderlik göstergeleri ve alt boyutlarının birlikte öğretmenlerin yaratıcılığının anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucu elde edilmiştir.
The Relationship Between Learning School and School Happiness
(2019) Uğur, Sarp; Uçar, Rezzan
Bu araştırmanın amacı, resmî okullarda görev yapan öğretmen görüşlerine göre, öğrenen okul ile okul mutluluğu arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden biri olan korelasyonel (ilişkisel) tarama modeliyle tasarlanmış bir yordama çalışmasıdır. 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Van İli Erciş ilçesindeki resmî okullarda görev yapan öğretmenler araştırmanın evrenini, evrenden basit tesadüfî örnekleme yöntemiyle seçilen 371 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma verileri, Güçlü ve Türkoğlu (2003) tarafından geliştirilen Öğrenen Organizasyon Ölçeği (ÖOÖ) ile Paschoal ve Tamayo (2008) tarafından geliştirilen ve Arslan ve Polat (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan Örgütsel Mutluluk Ölçeği (ÖMÖ) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik değer, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, okulun öğrenen okul olma niteliğinin 'orta' düzeyde ve okul mutluluğunun 'iyi' düzeyde olduğu, öğrenen okul ve alt boyutları ile okul mutluluğu arasında orta düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, öğrenen okul alt boyutlarından paylaşılan vizyon, zihnî modeller ve takım hâlinde öğrenmenin okul mutluluğunun anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Değişkenler bazında öğrenen okul açısından; kişisel ustalık alt boyutunda erkek öğretmenler lehine, paylaşılan vizyon ve sistem düşüncesi alt boyutlarında evli öğretmenler lehine, ölçek toplamı, zihnî modeller, paylaşılan vizyon ve takım hâlinde öğrenme alt boyutlarında sözleşmeli olarak çalışan öğretmenler lehine, ölçek toplamı, zihnî modeller ve paylaşılan vizyon alt boyutlarında ilkokulda çalışan öğretmenler, kişisel ustalık alt boyutunda ise lisede çalışan öğretmenler lehine, ölçek toplamı, zihnî modeller, paylaşılan vizyon ve takım hâlinde öğrenme alt boyutlarında bulunduğu okulda bir yıl çalışan öğretmenler lehine, ölçek toplamı ve tüm alt boyutlarında küçük okulda çalışan öğretmenler lehine ve kişisel ustalık alt boyutunda orta büyüklükteki okulda çalışan öğretmenlere göre büyük okulda çalışan öğretmenler lehine anlamlı farklılıklar vardır. Okul mutluluğu açısından; olumlu duygular alt boyutunda erkek öğretmenler lehine, ölçek toplamı, olumlu duygular ve olumsuz duygular alt boyutunda sözleşmeli olarak çalışan öğretmenler lehine, okul mutluluğu ve tüm alt boyutlarında bulunduğu okulda bir yıl çalışan öğretmenler lehine, ölçek toplamı ve tüm alt boyutlarında küçük okulda çalışan öğretmenler lehine anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler öğrenen okul, okul mutluluğu, öğretmen, okul, mutluluk
The Relationship Between School Principals' Innovative Leadership Behaviors and Teacher Motivation and Performance
(2024) Menteş, Merve; Uçar, Rezzan
Araştırmanın amacı okul yöneticilerinin yenilikçi liderlik davranışları ile öğretmen motivasyon ve performansı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ele alınan çalışmada tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır.Araştırma evrenini Van ili merkez ilçeleri kamu ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler oluşturmuştur. Örneklem yöntemlerinden tabakalı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Akyürek ve Karabey (2022) tarafından geliştirilen 'Yenilikçi Okul Liderliği Ölçeği', Uçar (2015) tarafından geliştirilen 'Öğretmen Motivasyon Ölçeği' ve Özgenel (2019) tarafından geliştirilen 'Öğretmen Performans Ölçeği' kullanılmıştır. Araştırma verileri araştırmanın amacı doğrultusunda uygun istatistik yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda okul müdürlerinin yenilikçi liderlik davranışları ile öğretmen motivasyonu ve performansı arasında zayıf ama anlamlı bir ilişki olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde eğitim örgütlerinde öğretmenlerin motivasyon ve performansını arttırmak, okul müdürlerinin örgütlerde daha yapıcı ve olumlu iklimler geliştirmesini sağlamak için yenilikçi liderlik davranışları ile ilgili okul müdürlerine yönelik hizmet içi eğitimler verilmesi önerilmiştir.
The Relationship Between the Agile Leadership Characteristics and the Crisis Management Skills of Primary School Principals
(2024) Çelik, Fatih; Uçar, Rezzan
Bu araştırmanın amacı, öğretmen algılarına göre ilkokul müdürlerinin çevik liderlik özellikleri ile kriz yönetimi becerileri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve bazı değişkenlere göre incelemektir. Araştırmanın evrenini 2022-2023 eğitim öğretim yılında Bitlis ili Merkez ve Tatvan ilçelerindeki resmi ilkokullarda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma evrenini ise Bitlis ili Merkez ve Tatvan ilçelerindeki öğretmen mevcudu 10 ve üzeri olan 27 ilkokul ve 466 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma evreninin tamamına ulaşmak hedeflendiğinden örneklem alma yoluna gidilmemiştir. Araştırmada Özgenel ve Yazıcı (2020) tarafından geliştirilen ''Marmara Çevik Liderlik Ölçeği'' ve Aksu ve Deveci (2009) tarafından geliştirilen ''İlköğretim Okulu Müdürlerinin Kriz Yönetim Becerileri'' ölçeği olmak üzere 2 farklı ölçek kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre parametrik testlerden olan Bağımsız Örneklemler T Testi ve Anova testi uygulanmıştır. Öğretmen görüşleri arasındaki farkın hangi alt boyutlarda olduğunu ortaya koymak için Tukey testine başvurulmuştur. ''Çevik Liderlik Ölçeği''nin mevcut müdürler çalışma süresi ve okuldaki öğrenci sayısı değişkenlerine göre farklılaştığı sonucuna varılmış Kriz Yönetimi Becerileri Ölçeğinde ise medeni durum, mevcut müdürle çalışma süresi ve okuldaki öğrenci sayısı değişkenlerine göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. İlkokul müdürlerinin çevik liderlik özellikleri ile kriz yönetimi becerileri arasındaki ilişkiyi tespit etmek için Pearson Correlation analizi yapılmış ve aralarındaki ilişkinin yüksek düzeyde pozitif yönde olduğu neticesi elde edilmiştir. İlkokul müdürlerinin çevik liderlik özellikleri ile kriz yönetimi becerileri arasındaki yordama düzeyini belirlemek amacıyla çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Bulgulara dayanarak çevik liderliğin kriz yönetimi becerilerini yordadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda, kalabalık ilkokullardaki öğrenci sayılarının azaltılması, özellikle kriz dönemlerinde yönetim becerileri ve çevik liderlik kapasitelerini arttırmak için okul müdürlerine yönelik hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi önerilebilir.