Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Hizmetkar Liderlik Davranışlarına İlişkin Görüşleri: Bir Karma Yöntem Çalışması

Abstract

Bu çalışmada, ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışlarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma yöntem ile gerçekleştirilen araştırmada birleştirme (çeşitleme) deseni kullanılmıştır. Bu doğrultuda Van İlinde görev yapan basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 392 öğretmene ölçek uygulanmış, araştırmanın nicel boyutuna katılım gösteren gönüllü 13 öğretmen ile de görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında Ekinci (2015) tarafından geliştirilen Okul Müdürlerinin Hizmetkâr Liderlik Davranışları Ölçeği (OMHLDÖ) kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise nicel ölçme aracındaki boyutlar dikkate alınarak oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde betimsel istatistikler, nitel verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenler okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarını özgecil davranışlar, empati, adalet, dürüstlük ve alçakgönüllülük alt boyutlarında çoğu zaman sergiledikleri yönünde görüş belirtirken, araştırmanın nitel boyutunda hizmetkar liderliğin özgecil davranışlar, empati, adalet, alçakgönüllülük boyutlarında okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışlarını yeterli düzeyde sergilemedikleri yönünde görüş belirtmişlerdir. Bu bağlamda nitel bulgular ile nicel bulgular arasında tam bir paralellik olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bulgulardan hareketle okul müdürlerinin öğretmenlere yönelik daha hizmet odaklı bir liderlik yaklaşımı içinde olmaları gerektiği önerilebilir.