TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/5

Browse

Now showing 1 - 4 of 4

Kovid-19 Pandemi Sürecinde Türkiye Yöresel Koyun Üretiminin Arttırılmasında İvesi Koyunlarından Yararlanma
(2020) Kırk, Kadır
Ceylanpınar Tarım İşletmesi koşullarında, 2-3-4-5-6-7> yaşlı 537 baş İvesi koyun sürüsünün, kuzulama parametreleri incelenerek, yaş gruplarına göre, tek, ikiz, toplam ve genel kuzulayan koyun sayı ve oranlarının belirlenmesi amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Bu kapsamda yaş gruplarına göre en yüksek, en düşük ve genel ortalama değerler sırasıyla (baş; %, baş); 2 (yaş) 1221.38; 89.71-141.09;10.29, 1361.24, 4 (yaş) 751.39; 78.13 -211.13; 21.87, 961.26 ve 4481.33; 83.43- 891.11; 16.57, 5371.22 olarak bulunmuştur. Doğum tipi ve cinsiyetin, kuzu doğum canlı ağırlığı üzerine etkilerinin dağılımları incelendiğinde, tek erkek (kg/baş), tek dişi (kg/baş), toplam tek kuzu sayısı (baş) ve genel ortalama tek kuzu doğum canlı ağırlığı (kg/baş) ile, ikiz erkek (kg/baş), ikiz dişi (kg/baş), toplam ikiz (baş) ve genel ortalama ikiz kuzu doğum canlı ağırlığı (kg/baş) ortalamaları, en yüksek, en düşük ve genel olarak sıralandığında; 5 (yaş) 5.31.28, 4.91.22-611.41, 5.11.25; 4.61.29, 4.01.22-321.15, 4.31.30, 2 (yaş)4.21.19, 3.81.17-1221.38, 4.01.18; 3.61.19, 3.11.14- 281.09, 3.41.17 olarak belirlenmiştir. Kuzulayan ana yaşı ile kuzulama tipi, kuzu cinsiyeti ve doğum canlı ağırlıkları arasında istatistiki olarak önemli farklılıkların olduğu (p≤0.05) belirlenmiştir. Bu bağlamda, kovid-19 pandemi sürecinde artan koyun eti talebi, İvesi gibi kısıtlı koyun yetiştiriciliği koşullarında karşılanarak, yöresel koyun varlığı arttırılabilir. Kuzulama parametreleri bakımından, yüksek damızlık değerli popülasyonların yerli ırkların ıslahında damızlık materyali olarak kullanılması durumunda, yöresel ve bölgesel koyun üretim etkinliğinin arttırılmasına olanak sağlanacaktır. Böylece kovid-19 gibi Türkiye yöresel koyun üretimini doğrudan etkileyen risk faktörleri azaltılmış olacaktır.
Norduz Toklularının Sezon Dışı Erken Damızlıkta Kullanım Olanakları
(2023) Kırk, Kadır
: Van İli Ekstansif yetiştirici koşullarında, erken damızlıkta kullanım amacıyla, yaklaşık 11-12 ay yaşlı 87 dişi, 16 erkek olmak üzere, toplam 103 baş Norduz toklu kullanılmıştır. Erkeklerin 6’sı yapay tohumlama programında erken damızlık için kullanılırken, 10’u ise, kızgınlık tespitinde, genç arama koçu olarak kullanılmıştır. Kızgınlığı belirlenen 87 baş dişi toklu’nun yapay tohumlanmasında, 6 baş Norduz erkek toklu’dan, yapay vajen yöntemi ile alınan sperma ejekülatları kullanılmıştır. Kızgın dişiler, kızgınlık tespitinden, yaklaşık 12-16 saat sonra, 0.3 ml/baş taze ve sulandırılmamış sperma ile, serviks ağzına yapay tohumlanmıştır. Kızgınlıkları sabah belirlenen 47 baş (% 54.02) dişi toklu, aynı gün öğleden sonra, geç saatte yapay tohumlanmıştır. Kızgınlığı akşam belirlenen 40 baş (% 45.98) dişi toklu ise, ertesi sabah, erken saatte yapay tohumlanmıştır. Doğum döneminde, sabah yapay tohumlanan 47 dişi toklu’dan 19‘u (%40.43), akşam yapay tohumlanan 40 dişi toklu’dan 13’nün (%32.50) toplam 87 baş yapay tohumlanan dişi toklu’dan %36.78 (32 baş) genel kuzulama oranı elde edilmiştir. Bu araştırmada, yaklaşık 11-12 aylık Norduz toklu’nun, ekstansif yetiştirici koşullarında yapay tohumlama ve kuzulama oranları, 18-24 ay yaşlı yerli ve kültür ırkı koyunların verilerinden, istatistiki olarak önemli düzeyde düşük bulunmuştur (P≤0.05). Buna göre damızlık değeri yüksek yerli ırkların, erken dönemde damızlıkta kullanılabilme olanaklarının bilinmesi, gelecek generasyonlarda, yüksek damızlık değeri belirlenen erkek ve dişi Norduz toklu’nun, ıslah amaçlı 11-12 aylık yaşta erken damızlıkta kullanılabileceği belirlenmiştir.
Norduz ve Kıl Keçilerin Teke Katımı Dönemi Bazı Üreme Özellikleri
(2019) Kırk, Kadır
Bu araştırma, Van ili Muradiye ilçesi, ekstansif koşullarda toplam 486 baş’lık küçükbaş hayvan sürüsünde 2,3,4,5 ve 6> yaş gruplarında 48 baş Norduz 69 baş Kıl keçi, 4 yaşlı 1 baş Norduz ve 2 baş Kıl teke olmak üzere toplam 120 baş hayvan ile yapılmıştır. Yaş gruplarına göre, Norduz ve Kıl keçi sayı ve oranları sırası ile; 9.6 – 13.8 baş % 9.9 ± 1.37 – % 14.2 ± 4.35 iken, sürüde genel ortalama keçi sayısı ve canlı ağırlık, sırası ile; 23.4 baş (% 24.1 ± 2.86) – 46.72 ± 4.80 kg/baş belirlenmiştir. Teke katımı, Eylül - Aralık arasında ortalama 88.0 ± 6.78 günde, 1/45 erkek dişi oranında yapılmıştır. Teke katımı dönemi bazı üreme parametreleri Norduz ve Kıl keçilerinde sırası ile; gebelik süresi 148.0 ± 3.32 –157.0 ± 5.46 gün, gebelik oranı % 78.0 ± 4.64 – % 53.0 ± 2.66, geri dönme oranı % 19.0 ± 0.22 – % 27.0 ± 1.67, kısırlık oranı % 13.0 ± 0.18 - % 21.0 ± 1.93, teke katımı doğum arası mecburi kesim ve ölüm oranı % 4.26 ± 0.08 – % 6.22 ± 1.70, oğlaklama sezonu 94.00 ± 4.61 – 117.0 ± 6.33 (gün) olarak belirlenmiştir (P≤0.05). Her yaş grubunda, Norduz keçilerinin teke katımı dönemi üreme özellikleri, istatistiki olarak, Kıl keçilerinin değerlerinden önemli düzeyde yüksek bulunmuştur (p≤0.05). Norduz keçilerinin yüksek verim özelliğinin popülasyona aktarılması durumunda, ıslahta yeni ivmeler kazanılabilir.
Taze ve Sulandırılmamış Sperma ile Yapay Tohumlanan Yerli Koyunların Döl Verim Özellikleri
(2019) Kırk, Kadır
Bu araştırmada, 102 baş Norduz ve 587 baş İvesi kullanılarak, taze ve sulandırılmamış sperma ile yapay tohumlama döl verim parametreleri belirlenmiştir. Sabah, akşam ve toplam kızgınlık tespitleri sırası ile; Norduz’larda 47 ± 0.23 baş (% 47.96) - 34 ± 0.16 baş (% 34.69) ve 81 ± 0.20 baş (% 82.65), İvesi’lerde 359 ± 0.97 baş (% 61.58) - 197 ± 0.63 baş (% 33.79) ve 556 ± 0.8 baş (% 95.37) belirlenmiştir. Hiç kızgınlık göstermeyen, Norduz ve İvesi’ler sırası ile; 17 ± 0.18 baş (% 17.35) ve 27 ± 0.21 baş (% 4.63) belirlenmiştir. Kızgınlık tespitinden, 11.0 saat sonra, serviks ağzına (os cervical) 0.3 ml/baş doz taze ve sulandırılmamış sperma ile yapay tohumlama yapılmıştır. Döl verim parametreleri ortalamaları, Norduz ve İvesilerde sırası ile; gebelik süresi 157.63.38 - 153.11.81 gün, tek doğum 511.17 baş (% 62.97) - 3871.13 baş (% 69.60), ikiz doğum 121.06 baş (% 14.82) - 1031.22 baş (% 18.53) ve genel kuzulama oranı 631.12 baş (% 77.79) - 4901.18 baş (% 88.13) olarak belirlenmiştir. Taze ve sulandırılmamış sperma ile yapay tohumlama döl verim parametreleri bakımından, İvesi toklular, Norduz koyunlarından, istatistiki olarak önemli düzeyde yüksek bulunmuştur (P≤0.01). Buna göre, İvesi’lerin yüksek adaptasyon, süt ve döl verim özellikleri ile, yerli koyun ırklarının ıslahında, etkin damızlık materyali olarak kullanılabilecekleri söylenebilir.

Browse

Browsing TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu by Journal "Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi"