Türkiye'deki Sel ve Heyelan Afetlerinin 1960-2018 Yılları Arasındaki Zamansal ve Mekansal Analizi

Abstract

Türkiye, doğal afetlerden etkilenen bir ülke olup, sel ve heyelan gibi doğal afetler sık görülmektedir. Sel ve heyelanlar Türkiye'deki yaygın görülen doğal afetlerdendir. Afet çalışmalarında, Coğrafi Bilgi Sistemi(CBS) temelli mekansal istatistik analizinin kullanımı son yıllarda artmıştır. Bu nedenle, afetlerin önlenmesi ve hafifletilmesi için afetlerin mekansal dağılımının incelenmesi önemlidir. Bu çalışmada, Türkiye'de 1960-2018 yılları arasında meydana gelen sel ve heyelan felaketlerinin mekansal otokorelasyon yöntemleri ile mekansal analizi belirlemesi amaçlanmıştır. Afet risk değerlendirmesinde en önemli noktalardan biri bu iki afet türünün nasıl dağılım gösterdiğidir. Çalışmada kullanılan veriler T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın Türkiye Afet Bilgi Bankası (TABB) sisteminden alınmıştır. Mekansal otokorelasyon ile ilgili çeşitli indeksler sınıflandırılmış olup matematiksel olarak açıklanmıştır. Veri kümesinde kümeleme olup olmadığını belirlemek için Moran I, Getis Ord G ve Geary C gibi mekansal otokorelasyon indisleri kullanılmıştır. Kümelenme gösteren illerde taşkın ve heyelan dağılımları incelenmiş, indisler ile test edilmiş ve karşılaştırılmış olup sonuçlar ayrıntılı bir şekilde sunulmuştur.