Heidegger'in Düşüncesinde Farklılaşan Kavramlar Bağlamında Varlığı Düşünmenin Sürekliliği Üzerine

Abstract

Heidegger, felsefî düşüncenin, tarihi boyunca Varlık Sorusu etrafında inşa edildiğini iddia eder; dolayısıyla felsefe, ilkin Sokrates-öncesi dönem ile ortaya çıkan ve zamanla bir çeşit bozulma olarak düşünülebilecek bir dönüşümle sonlanan bir süreç şeklinde düşünülür. Bu haliyle felsefe tarihi, aynı zamanda metafizik tarihidir ve metafizik tarihini Heidegger, düşüncenin kökenine işaret etmesi nedeniyle ilk başlangıç olarak adlandırır. Bununla birlikte ilk başlangıç, Heidegger için akıp gitmiş ölü bir geçmiş değildir; tam tersine tekrar düşünülmesi ve yeniden yorumlanması gereken, şimdiye ve geleceğe ilişkin bir evredir; çünkü düşüncenin, varlıkla ilgili sahih bir açılımı, ancak geriye dönük alışılmadık bir yorumlama etkinliği aracılığıyla gerçekleştirmesi söz konusudur. Böylece Heidegger, sahih düşünmenin olanağı olarak yorumladığı öteki başlangıç kavramına ulaşır. Bu aşamada düşünür için takınılması gereken tutum, bu iki başlangıç arasında sürekli bir gidip gelme hâlidir; çünkü Heidegger’in özellikle ikinci büyük yapıtı olarak görülen Felsefeye Katkılar’da merkeze aldığı Varlığın Hakikati ya da Olagelme gibi terimler, bizzat başlangıçlar arasındaki bu hareketlilik bağlamında kavranabilecek olan temel bir oluşa işaret etmektedir. Bu nedenle Heidegger’in düşüncesini anlamada kilit rol oynadığı düşünülen, fakat Varlık ve Zaman’a göre daha arka planda kalmış olan bu metne bakmak ve oradaki yaklaşımı görmek, böylece ortaya çıkan yeni kavramları ele almak önem arz etmektedir. Sonuç olarak bu makalenin amacını, Heidegger’deki temel sorunun, onun erken dönemi olarak düşünülen Varlık ve Zaman döneminde de, sonrasında da değişmediğini göstermeye çalışmak oluşturmaktadır. Bu bağlamda Heidegger’in anlaşılmaz görünen ve yorumlanması zor olan ve mistik tınısı bulunan kimi terimleri açıklanmaya çalışılacak, böylece Heidegger’in değişen terminolojisine rağmen düşüncesindeki devamlılığın varlığı gösterilmiş olacaktır.