Mevcut Betonarme Binaların Deprem Performanslarının Basitleştirilmiş Deplasman Tabanlı Bir Yaklaşımla Değerlendirilmesi

Abstract

Mevcut binaların deprem performanslarının belirlenmesinde deprem etkisiyle elemanların her iki ucunda oluşan dönmeleri tahmin etmek zor ve karmaşık bir iştir. Dolayısıyla bu çalışmada deprem etkisiyle eleman uçlarında oluşan göreli kat ötelemeleri temelli daha basit formülasyonlar ile bina performansının tahmin edilmesinde güvenilir bir yöntem geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında farklı kat adetine, farklı malzeme dayanımlarına ve aynı plana sahip düzgün geometride olan 4 adet betonarme bina tasarlanmış, ayrıca 3 adet mevcut betonarme bina ele alınmıştır. 7 adet bina yaygın olarak yapısal analizler için kullanılan SAP2000 v20, Sta4CAD v14.1, İdeCAD v10 ve ProtaStructure2022 programları ile modellenerek doğrusal performans analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen veriler TBDY2018’de mevcut binaların deprem performanslarının belirlenmesi amacıyla verilen deprem hesabına ilişkin genel ilke ve kurallar çerçevesinde, oluşturulan deplasman temelli formülasyonlara işlenmiş ve incelenen binalardaki kolonların hasar durumları belirlenmiştir. Önerilen yönteme göre belirlenen kolon hasar durumları ile TBDY2018’de belirtilen hesap ilkelerine göre yapılan el hesabı sonucu belirlenen kolon hasar bölgeleri arasındaki uyumun her iki asal yönde de %100 olduğu belirlenmiştir. Ayrıca önerilen yöntemin ele alınan diğer statik paket programlardan elde edilen sonuçlara nazaran bina performansının tespitinde daha güvenli tarafta kalmasının yanı sıra incelenen paket programlarla da genel olarak uyumlu olduğu söylenebilir.