Investigation of the Views Attributed To Ebû Yûsuf in Ibn Hazm's Book El-Muhallâ

Abstract

Zâhirî mezhebinin önde gelen fakîhlerinden İbn Hazm ismiyle müsemma olmuş Ebû Muhammed Alî b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî el-Kurtubî V/XI. yüzyılda Endülüs'te yaşamıştır. Fıkhî eserleri ile tanınan İbn Hazm aynı zamanda kelam, hadis, edebiyat, tarih, tıp, dil, mantık gibi alanlarda da önemli eserler telif etmiştir. Bu çalışmada İbn Hazm'ın el-Muhallâ bi'l-âsâr fî şerhi'l-Mücellâ bi'l-ihtisâr adlı eserinde, Hanefî mezhebinin önde gelen fakîhlerinden ve ayrıca ilk 'kâdılkudât' ünvanını alan Ebû Yûsuf Ya'kûb b. İbrâhîm b. Habîb b. Sa'd el-Kûfî'ye atfedilen görüşlerin tahkik edilmesi amaçlanarak hazırlanmıştır. On bir ciltlik el-Muhallâ adlı eserde Ebû Yûsuf'a atfedilen 185 görüş tespit edilmiş ve bu görüşler Hanefî mezhebine ait birincil kaynaklar üzerinden mukayese edilerek değerlendirilmiştir. Çalışmamız giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın konusu, önemi, amacı, metodu ve sınırlılıkları yer almaktadır. Birinci bölümde İbn Hazm'ın hayatı, ilmi şahsiyeti, eserleri kısaca aktarılmış olup el-Muhallâ adlı eser ayrı bir başlık altında ele alınmıştır. İkinci bölümde Ebû Yûsuf'un hayatına, ilmi şahsiyetine ve eserlerine yer verilmiştir. Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise İbn Hazm'ın el-Muhallâ adlı eserinin tamamında Ebû Yûsuf'a atfedilmiş olan görüşler tahkik edilmiştir. Sonuç bölümünde ise tespit edilen hatalı görüş sayısı beyan edilmiş kısa bir kritiği yapılarak çalışma sonlandırılmıştır.

One of the leading faqihs of Zâhirî sect Abu Muhammad Ali b. Ahmed b. Said b. Hazm al-Andalusi al-Qurtubi known as 'Ibn Hazm' is lived in Andalusia in the 19th century. As he is known for his works in the field of fiqh, Ibn Hazm also wrote works in fields such as kalam, hadith, literature, history, medicine, language and logic. This study is prepared with the aim of examining the views in the work of İbn Hazm, named 'el-Muhallâ bi'l-âsâr fî şerhi'l Mücellâ bi'l-ihtisâr' attributed to Ebû Yûsuf Ya'kûb b. Ibrahim b. Habib b. Sa'd al-Kûfî. In the eleven-volume work called al-Muhallâ, 185 views attributed to Abu Yusuf were identified and these views were compared and evaluated through the primary sources of the Hanafi sect. Our study consists an introduction and three chapters. In the introduction part, the study's subject, importance, purpose, method, and limitations are mentioned. Ibn Hazm's life, his scientific personality, and his works are talked about, along with the work named 'al-Muhallâ' under seperate title in the first chapter. On the following chapter, second, it is given a place of Abu Yusuf's life, scientific personality of his, and his work. In the third chapter of our study, the views attributed to Abu Yusuf in the whole of Ibn Hazm's al-Muhallâ were examined. As the conclusion part the number of erroneous opinions identified and a short critique were made and the study was concluded.