Kutsal Zaman Olarak Ramazan Ayının Sokak Kültürüne Yansıması: Van Örneği

Abstract

Ülkemizde İslamın etkisiyle büyük halk kitleleri, Ramazan ayına özel birilgiyle yaklaşmış ve bu ayda yapmaları zorunlu olan ibadetleri bir şölen havasındaicra etmişlerdir. Bu ay içinde yaşatılan birçok gelenek, dini bir gereklilik olmanınötesine geçerek halk kültürünün bir parçası olmuştur. Kutsal zaman olarak Ramazan, bu sayede ciddi kültürel öğeler biriktirmiş ve bu öğeler nesilden nesile aktarılmıştır. Bu ayda yapılması gereken ibadetin oruç tutma olması, yeme ve içme ileilgili bazı ritüellerin de ortaya çıkmasına neden olmuştur. Çalışmada kutsal zaman olarak Ramazan ayında Van’ın işlek caddeleri,iftar ve sahur arasındaki zaman diliminde gözlenmiştir. Çalışmada kutsalzamanların sokak kültürüne yansıyan etkilerinin ortaya çıkarılması hedefl enmiştir.Öte yandan Ramazan ayında yaşatılan gelenekler, yakın tarihteki uygulanışbiçimleriyle kıyaslanmıştır. Toplumun her kademesinde birlik olma bilinciyle vemükemmel bir uyumla yaşatılan bu uygulamalar; “gelenek”, “şehir” ve “modern”kavramları üzerinden irdelenmiştir. Bu bağlamda Van’ın merkez mahallelerindengözlem yöntemiyle veriler derlenmiştir. Toplanan veriler folklor biliminin gerektirdiği şekilde incelenerek sonuca ulaşılmıştır.