Epiktetos’ta Ölüm Üzerine

Abstract

Epiktetos’un Söylevler’indeki filozof Sokrates’tir. Dahası Epiktetos üzerinden Stoacı felsefeyi okuyan biri, Epiktetos’un ait olduğu okulun Sokratesçi bir okul olduğunu düşünebilir. Bunun temel nedeni, Sokrates ve Stoacıların ölüm, ölüm ve felsefe ilişkisi hakkındaki düşünceleri arasındaki benzerliklerdir. Stoacı filozoflar özellikle Stoacı yaşam tarzına örnek olarak Sokrates’in yaşamını ele alırlar. Sokrates’in kendini kontrol etme konusundaki düşünceleri, fiziksel ve duygusal şeylere dair ilgisizliği onları etkiler. Yine de Sokrates ve Stoacı okulun fikirleri arasında kimi farklılıklar da vardır. Sokrates ölümü, ruhun bedenden kaçması ve özgürleşmesi olarak alır. Ruh ölümle evine geri döner ve tekrar ölümsüz hale gelir ve ona bu şansı veren felsefedir; bu şekilde felsefe bir ölüm pratiğidir. Stoacı felsefeye döndüğümüzde ise ilk olarak onların Sokrates veya Platon gibi ruhu ölümsüz bir varlık olarak kabul etmediklerini görebiliriz. Aksine, ruhun kendisini değiştirdiğine inanırlar. Yani, Epiktetos için Platon’un iki kısımlı ruhunun aksine, rasyonel ve irrasyonel, ruhun iki kısmı yoktur. Bu nedenle Stoacı filozofların ölümü ne ruhun kaçışı olarak ne de korkmamız gereken bir şey olarak kabul ettiklerini görebiliriz. Onlara göre ölüm doğal bir şeydir ve ondan korkmak için bir sebep yoktur. Bu bağlamda makale Stoacı felsefede, özellikle de Epiktetos’ta ölüm ve felsefe ilişkisini analiz etmeye çalışacak.