Shevkî-i Kadim's translation of Terceme-i Menâqib-i Sheyk Ebû İshâk Kâzerûnî: An epic tale

Abstract

İslami edebiyat şubelerinin en önemli türlerinden biri de menâkıbnâmelerdir. İncelediğimiz eser olan Sevkî-i Kadim'in Terceme-i Menâkıb-ı Şeyh Ebû İshak Kâzerûnî isimli eseri de İslamiyetin erken döneminde yazılan ilk Menâkıbnâmelerden biri olan Siret-i Arabî'nin Farsça bir tercümesi olan Firdevs'ül-Mürşidiyye isimli eserin Türkçeye çevirisidir. Terceme-i Menâkıb-ı Şeyh Ebû İshak Kâzerûni menâkıbnamesi Kâzerûniyye tarikatına ışık tutmakta ve eserin müterciminin hayatı edebi şahsiyeti hakkında bizleri bilgilendirmektedir. Eserin dil özellikleri de dikkati çeken diğer bir hususiyettir. Bu özelliklere sahip olan eserimiz hakkında yaptığımız çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde menâkıbnameler, menâkıbnâmelerin özellikleri, Kâzerûniyye tarikatı ve edebiyatımıza etkileri ile eserin mütercimi Şevkî-i Kadim hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde eserin imla hususiyetleri ve gramer özellikleri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde ise iki nüshası bulunan eserin transkripsiyonlu metni hazırlanmış ve nüsha farklılıkları metinde dipnotlarla gösterilmiştir.

Epic tales (TR: menâkıbnâme) constitute one of the most important genres of Islamic literature. The work that we have examined (i.e., Firdevsü'l-Müşidiyye) is a Turkish translation of the Persian work Terceme-i Menâqib-i Sheykh Ebû Ishâq Kâzerûnî by Şevkî-i Kadim, itself being a translation from Arabic. Not only does the epic tale Terceme-i Menâqib-i Sheykh Ebû Ishâq Kâzerûnî shed light on the Kâzerûniyyah tariqah, it also informs us of the literary life of its translator. The language used in this work is another noteworthy aspect. Our study on this multifaceted work is divided into three separate sections. In the first section, we provide information on epic tales, their characteristics, the Kâzerûniyyah tariqah and its impact on Turkish literature, and Şevkî-i Kadim. In the second section, we discuss the work's orthographic characteristics and grammatical features. In the third section, we have included the transcription of the two copies of the work and indicate differences in these two copies through footnotes.