Ortaokul Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ile Bilişsel Esneklik Düzeyleri Arasındaki İlişkide Okul Sporlarına Katılımın Rolünün İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin problem çözme becerileri ile bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkide okul sporlarına katılımın düzenleyici rolünü incelemektir. Araştırma grubu, 432'si kadın, 561'i erkek olmak üzere toplam 993 ortaokul öğrencisinden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu, Türkçe uyarlaması Çelikkaleli (2014) tarafından gerçekleştirilen 'Bilişsel Esneklik Ölçeği' ve Serin, Bulut-Serin ve Saygılı (2010) tarafından geliştirilen 'Problem Çözme Envanteri' kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 24.0 paket programı ile PROCESS macro eklentisi kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıma uygunluğunu değerlendirmek amacıyla çarpıklık ve basıklık değerleri incelenmiştir. İki grup karşılaştırmaları için bağımsız örneklemler t-testi, ikiden fazla grup karşılaştırmaları için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve bazı değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek için Pearson korelasyon testi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, bilişsel esneklik ve problem çözme ölçeği alt boyutları puanları ile bazı demografik değişkenler arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Ayrıca, bilişsel esneklik ile problem çözme becerileri arasında düşük ve orta düzeyde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Sonuç olarak, ortaokul öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeyleri ile problem çözme beceri düzeyleri arasındaki ilişkide okul takımında yer almanın düzenleyici bir etkisinin olduğu ve bu etkinin pozitif yönde olduğu belirlenmiştir.

The purpose of this study was to examine the moderating role of participation in school sports in the relationship between middle school students' problem-solving skills and cognitive flexibility levels. The study group consisted of 993 middle school students, 432 female and 561 male. Data collection tools in the study included a Personal Information Form developed by the researchers, the 'Cognitive Flexibility Scale' adapted into Turkish by Çelikkaleli (2014), and the 'Problem Solving Inventory' developed by Serin, Bulut-Serin, and Saygılı (2010). SPSS 24.0 software with the PROCESS macro add-on was used to analyze the data. Skewness and kurtosis values were examined to assess the conformity of the data to a normal distribution. An independent samples t-test was used for two-group comparisons, one-way analysis of variance (ANOVA) for comparisons of more than two groups, and the Pearson correlation test was used to determine the relationships between some variables. According to the research findings, significant differences were found between the scores on the cognitive flexibility and problem-solving scale subscales and some demographic variables. Furthermore, low to moderate significant correlations were found between cognitive flexibility and problem-solving skills. Consequently, participation in a school team was found to moderate the relationship between middle school students' cognitive flexibility and problem-solving skills, and this effect was positive.