A Content Criticism on the Menâkib Sections of Sahîh-I Buhari and Sunen-I Tirmizi

Abstract

Bu çalışmanın yapılış amacı Buhârî'nin Sahîh'inde ve Tirmizî'nin Sünen'inde yer vermiş oldukları 'Kitâbu'l-Menâkıb' bölümleri üzerine bir içerik incelemesi yapmaktır. Çalışma Sahîh-i Buhârî ve Sünen-i Tirmizî'nin menâkıb bölümlerini kapsamaktadır. Çalışmada veri analiz toplama yöntemi yöntemi izlenmiş olup literatürden gerekli alıntılar yapılmıştır. Menâkıb kavramının anlam sahası ve menâkıb rivâyetlerinin tarih ilmine olan katkısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Buhârî'nin bab başlıkları Hz. Peygamber'in ve kavimlerin menâkıbı adı altında ele alınmıştır. Tirmizî'nin bölüm başlıkları bu ikisine ek olarak şehirlerin ve sahabenin menâkıbı adı altında ele alınmıştır. Buhârî'nin 28 babta 148 hadis rivâyet ettiği, Tirmizî'nin 75 bölüm başlığında 351 hadis rivâyet ettiği tespit edilmiştir. Hz. Peygamber'in menâkıbında peygamberlerin sonuncusu olması, vefatı, künyesi, mührü, yaşı, vahiy alışı, peygamberlik alâmetleri gibi konuları içeren rivâyetler nakledilmiştir. Sahabenin, kavimlerin ve şehirlerin menâkıbında Hz. Peygamber'in övgüsüne dair rivâyetler nakledilmiştir. Hz. Peygamber'in Yemen, Kureyş, Evs, Hazrec, Cuheyne, Muzeyne, Eşlem, Eşca' ve Gıfâr kabileleri hakkında olumlu ifadeler kullandığı saptanmıştır. Mekke ve Medine şehirlerinin harem ve mübarek beldeler olmalarına dair rivâyetler nakledilmiştir. Buhârî ve Tirmizî'nin menâkıb kavramını mefhareyi (övünme, iftihar etme) kullandıkları belirlenmiştir. Buhârî ve Tirmizî'nin menâkıb bölümleri güzel ahlaki tutum ve davranışların tespit edilmesini sağlamıştır. Günahtan sakınma olan takvanın kişinin soyundan daha önemli olduğu vurgulanmıştır. Menâkıb rivâyetlerinin sonraki nesiller için hadisleri değerlendirmede yardımcı olacak materyaller oldukları saptanmıştır.

The purpose of this study is to make a content review on the 'Kitâbu'l-Menâkıb' sections included in the Sahihs of Bukhari and Tirmidhi. The study covers the hagiographic sections of Sahih-i Bukhari and Sunan-i Tirmidhi. Comparison method was followed in the study, Necessary quotations were made from the literature. The meaning of the concept of 'menâkıb' and the contribution of 'menâkıb' narratives to the science of history have been tried to be revealed. Tirmidhi's chapter headings are discussed under the name of the legend of the Prophet, tribes, cities and companions. Bukhari's chapter headings are discussed under the name of the legend of the Prophet and the tribes. It has been determined that Bukhari narrated 148 hadiths in 28 chapters, and Tirmidhi narrated 351 hadiths in 75 chapter titles. Narratives have been narrated in the Prophet's narrative, including topics such as him being the last of the prophets, his death, his identity, his seal, his age, receiving revelation, and the signs of prophethood. Narrations about the praise of the Prophet have been narrated in the legends of the companions, tribes and cities. It has been determined that the Prophet used positive expressions about the tribes of Yemen, Quraysh, Evs, Hazrec, Juheyne, Muzeyne, Eslem, Ashca' and Ghifar. It has been determined that Bukhari and Tirmidhi used the concept of 'menâkıb' as boasting (bragging, boasting). It was emphasized that piety, which is avoiding sin, is more important than one's lineage. It has been determined that 'menâkıb' narrations are materials that will help subsequent generations to evaluate the hadiths.