Determining the Geographical Literacy Level of Teacher Candidates Who Have Study in Different Branches

Abstract

Bu çalışmada farklı branşlarda öğrenim gören öğretmen adaylarının coğrafya okuryazarlık düzeyleri belirlenmiş ve bu düzeyin farklı değişkenlerle ilgisi incelenmiştir. Çalışmada problem durumunu belirlemek adına geçmişte veya halen olan bir durumu gerçekte var olduğu gibi inceleyen tarama modeli uygulanmıştır. Araştırmaya 2018-2019 Eğitim ve Öğretim yılı, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde 7 farklı branşta öğrenim gören 260 öğretmen adayı katılmıştır. Katılımcıların branşları Sosyal Bilgiler, Türkçe, Sınıf, Ortaöğretim Matematik, Tarih, Fen Bilgisi ve Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliğidir. Çalışmada veri toplama aracı olarak Ebru Gençtürk tarafından geliştirilen 'Coğrafya Okuryazarlık Ölçeği' kullanılmıştır. Çalışmada verilerin analizinde ise betimsel analiz, ilişkisiz örneklemler için t- testi, Pearson Korelasyon analizi, tek yönlü ve çift yönlü varyans analizi (anova) kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, öğretmen adaylarının coğrafya okuryazarlık seviyelerinin belirlenen yeterlilik ölçütünün altında kaldığı ve coğrafya okuryazarlıklarının düşük seviyede olduğu ortaya konulmuştur. Bunun yanında coğrafi bilgi ve beceriler açısından erkeklerin kadınlara göre daha yeterli olduğu, Sosyal Bilgiler ve Türkçe bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının coğrafya okuryazarlık düzeylerinin Sınıf, Fen Bilgisi, Matematik ve Edebiyat öğretmeliği bölümlerinde bulunan öğretmen adaylarından daha yüksek olduğu, coğrafi bilgi ve beceriler açısından sınıf değişkeninin bir etkisi olmadığı belirlenmiştir. Coğrafya okuryazarı olmada mezun olunan okul türünün belirleyici bir etkisinin olmadığı, yaş değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği, seyahat edilen il ve ülke sayısına göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Coğrafi bilgi ve beceriler açısından coğrafya dersine yönelik olumlu tutum sergileyen öğretmen adaylarının olumsuz tutum sergileyenlere göre daha yeterli olduğu şeklinde birçok bulgu elde edilmiştir. ANAHTAR SÖZCÜKLER Coğrafya Okuryazarlık, Öğretmen Adayları, Okuryazarlık, Farklı BranşlarIn this study, the geography literacy levels of prospective teachers studying in different branches were determined and the relationship of this level with different variables was examined. In the study, a scanning model that examines a past or current situation as it actually exists was applied to determine the problem situation. 260 pre-service teachers from 1st and 2nd grade levels studying in 7 different branches at Van Yüzüncü Yıl University Faculty of Education in the 2018- 2019 academic year participated in the study. The branches of the participants are Social Studies, Turkish Language, Classroom, Secondary Education Mathematics, History, Science and Turkish Language-Literature Teaching. The 'Geography Literacy Scale' which developed by Ebru Gençtürk was used as a data collection tool in the study. Descriptive analysis, t-test for unrelated samples, Pearson Correlation analysis and one-way analysis of variance (ANOVA) were used in the analysis of the data in the study. As a result of the study, it was revealed that the geography literacy levels of the teacher candidates were below the determined proficiency criteria and their geography literacy levels were low. In addition, it is an effect of the class variable in terms of geographical knowledge and skills that men are more qualified than women in terms of geographical knowledge and skills, that the geography literacy levels of the teacher candidates in the Social Studies and Turkish departments are higher than the teacher candidates in the Primary School Teaching, Science, Mathematics and Literature departments. It was determined that the class variable has no effect in terms of geographical knowledge and skills. It has been determined that the type of school graduated from does not have a determining effect on being geographically literate, it shows a significant difference according to the age variable, and does not differ significantly according to the number of cities and countries traveled. Many findings were obtained that the teacher candidates who displayed a positive attitude towards the geography lesson in terms of geographical knowledge and skills were more sufficient than those who displayed negative attitudes. KEY WORDS Geography Literacy, Teacher Candidates, Literacy, Different Branches