Examples of Castle and City Miniatures in the Manuscript of the Beyan-I Menazil-I Sefer-I Irakeyn-I Sultan Suleyman Khan Numbered T5964 in the Rare Works Library of Istanbul University

Abstract

İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesinde bulunan T5964 numaralı Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han yazmasındaki kale ve kent görünümlü minyatürlerden örnek çalışmaların konu edinildiği bu araştırmada, çalışmanın ilk giriş kısmında; minyatürün tanımı, tekniği, uygulanışı, tarihsel gelişimi ile Türk Minyatür Sanatı hakkında genel bilgiler verilmiştir. Ardından XVI. yüzyılda Osmanlı'da sanatsever yöneticilerin, padişahların minyatür sanatına ve bu sanatın gelişimine sağladıkları katkılar detaylıca anlatılmıştır. Sonra Osmanlı'da deniz haritalarının ve topografik resimlerin çıkış noktası ele alınmış, haritacılıkta çığır açan denizci ve kartograf Piri Reis ile topografik resimlerin en önemli temsilcisi Matrakçı Nasuh ve onların eserleri tanıtılmıştır. Matrakçı Nasuh tarafından Kanuni'ye sunulmak üzere hazırlanan Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han yazması birçok yönden ele alınmış ve irdelenmiştir. Kanuni'nin İran seferi boyunca ordunun geçtiği menzillerin resmedildiği, anlatıldığı Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han yazmasındaki seksen iki tane kent, kırk beş tane kale minyatüründen; araştırmaya konu olan kale ve kent niteliğindeki atmış bir tane minyatür detaylıca incelenmiş ve konuyla ilgili ayrıntılı tanımlamalar yapılmıştır. Araştırmaya konu olan kale ve kentlerin çoğu bugün Türkiye, İran, Irak ve Suriye'de varlıklarını sürdürmektedir. Varlıklarını bu dört ülkede sürdüren kale ve kentlerin, bugünkü konumları ve durumlarıyla ilgili ayrıntılı bilgiler de çalışmamızda yer almaktadır. Katalog kısmından sonra 'Değerlendirme ve Karşılaştırma' bölümünde ise Matrakçı'nın derin inceleme ve gözlemler sonucu oluşturduğu kale ve kent görünümlü bu minyatürler hem kendi aralarında hem de başka benzer örnekler ile karşılaştırılmıştır. Sonuç bölümünde çalışma konusunu oluşturan kale ve kent görünümlü bu minyatürler kompozisyon, renk, üslup, teknik ve dönem açısından değerlendirildikten sonra çalışma sonlandırılmıştır.In the introductory part of the study; the definition, technique, and historical development of miniature and general information about Turkish Miniature Art are defined, which shows sample works of Castle and City miniatures in the manuscript of the Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Khan numbered T5964 in the Rare Works Library of Istanbul University. Then, in the XVI. Century, the contributions for the development of miniature art of art-loving rulers and Sultans are explained in detail. After, starting point of sea maps and topographic pictures in Ottoman Empire are discussed; Piri Reis the Sailor and Cartographer and Matrakçı Nasuh who is the most important representative of topographic pictures and their works are introduced. Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han manuscript which is prepared by Matrakçı Nasuh to serve to Suleyman the Magnificient are discussed and examined in many aspects. Study-related sixty-one miniatures are analyzed in detail and detailed definions are made from the eight two cities and forty-five castle miniatures in the manuscript of Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Khan, which depicts the ranges the army passed during Iran Expedition of Suleyman the Magnificient. Most of the study-related castles and cities still exist in Turkey, Iran, Iraq and Syria. The detailed information about the locations and the situations of the castle and the cities, which still exist in these four countries are explained in detail. In the ''Evaluation and Comparison'' part after the catalog, the castle and the city miniatures which were created by Matrakçı after deep examinations and observations will be both compared inbetween and with other similar examples. In the conclusion part, the study is ended after study-related the castle and city miniatures evaluated in terms composition, colour, wording, tehcnique and genre.