The Relationship Between Freedom and Morality in Theodor W. Adorno

Abstract

Bu tez Alman filozof ve sosyolog olan Theodor W. Adorno'nun özgürlük düşüncesine yönelik bir çalışma niteliğindedir. Adorno'nun özgürlük düşüncesi negatif bir diyalektik ve eleştirel düşünce etrafında şekillenmektedir. Onun felsefi düşüncesi bir bütünlük içerisinde yorumlanmalıdır. İnterdisipliner bir bakış açısına sahiptir. Adorno'nun özgürlük düşüncesi; sanat, edebiyat, toplum, kapitalizm, ahlak gibi üzerine yazdığı her konu ve disiplinle ilişkidir. Bu düşünceler içerisinde özgürlük en çok sanat ve ahlakla dolayımlıdır. Hakikat, tek bir disiplin veya bütün içerisinde değil; ona göre hakikat parçalıdır. Hakikatin parçalı olduğu bir dönemde her şeyin özdeş ve bütünsel kılınması, bireyi özerkliğinden mahrum eder. Burjuva toplumunun karakterist özelliği de özdeşleştirmedir. Adorno'ya göre bireylerin özdeş kılınması mantığı geç kapitalizm döneminde kendini gösterir. Adorno, insanların doğayı egemenlik altına almasıyla birlikte bireyin kendisini de egemenlik altına almıştır. Bireyin egemenlik altına girmesi onu nesneleştirmiş ve şeyleştirmiştir. Adorno, bireyi özgürsüzleştiren bu etmenlerin tarihsel ve toplumsal dinamiklerini inceler. Ona göre birey ve bütünü bu bağlamlarıyla ele almak gerekir. Birey, tarihsel ve toplumsal süreçler içerisinde hep daha iyi bir yaşam umudu ile bütüne bağlanmıştır. Her çağın egemen aklı bunu vaat eder. Ama sürekli olarak daha iyi bir yaşam öğretisi veya ahlaki öğretinin olmasına rağmen hep daha kötüye doğru giden bir yaşamla karşı karşıya kalıyoruz. Bu tezin birinci bölümünde Frankfurt Okulu ve Adorno'nun Otoriteryan Kişiliği, Kültür Endüstrisi ve Estetiği ele alınacaktır. İkinci bölümde ise Adorno'nun özgürlük düşüncesinin düşünce tarihini oluşturan üç filozof ele alınacaktır: Kant, Hegel ve Marx. Son ve üçüncü bölümde ise Adorno'nun özgürlük düşüncesi ile ahlak arasındaki ilişki ele alınmaktadır.

This thesis is a study of the idea of freedom of German philosopher and sociologist Theodor W. Adorno. Adorno's idea of freedom is shaped around a negative dialectical and critical thinking. His philosophical thought should be interpreted in unity. Has an interdisciplinary perspective. Adorno's idea of freedom; art, literature, society, capitalism, ethics, etc. Among these ideas, freedom is mostly mediated by art and morality. Truth is not within a single discipline or whole; According to him, the truth is fragmented. At a time when truth is fragmented, making everything identical and holistic deprives the individual of his autonomy. The characteristic feature of bourgeois society is identification. According to Adorno, the logic of the identification of individuals manifests itself in late capitalism. Adorno has dominated the individual himself with the domination of nature. The individual's domination has objectified and reified it. Adorno examines the historical and social dynamics of these factors that liberate the individual. According to him, the individual and the whole should be handled in these contexts. The individual is connected to the whole with the hope of a better life in historical and social processes. The dominant mind of every age promises this. But even though there is a constant doctrine of better life or moral doctrine, we are always confronted with a life that goes worse. In the first part of this thesis, the authoritarian personality, cultural industry and aesthetics of Frankfurt School and Adorno will be discussed. In the second part, three philosophers that make up the history of thought of Adorno's idea of freedom will be discussed: Kant, Hegel and Marx. In the last and third part, the relationship between Adorno's idea of freedom and morality is discussed.