YYÜ GCRIS Basic veritabanının içerik oluşturulması ve kurulumu Research Ecosystems (https://www.researchecosystems.com) tarafından devam etmektedir. Bu süreçte gördüğünüz verilerde eksikler olabilir.

Doktora Tezleri

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/12

Browse

Browsing Doktora Tezleri by Author "Ağçakaya, Nevzat"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Doctoral Thesis
    The Socioeconomic Transformation of Van (1963-2013)
    (2022) Ağçakaya, Nevzat; Parin, Suvat
    Bu tez çalışması, Van ilinin 1963-2013 yılları arasındaki sosyo-ekonomik gelişimini Türkiye'de illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzey araştırmalarında kullanılan gösterge ve değişkenler ışığında ve Türkiye'deki makro ve mikro gelişmeler çerçevesinde ortaya koymayı hedeflemektedir. Çalışmada, başta DPT ve TÜİK olmak üzere kamu ve özel kuruluşlar tarafından yapılan araştırmalarda kullanılan demografik, eğitim, sağlık, altyapı, ulaştırma, mali, imalat sanayi ve tarım alanlarına ilişkin veriler kullanılmıştır. Bu çalışma, Van'ın sosyo-ekonomik dönüşümünü 1963-1980 ve 1980-2013 dönemleri üzerinden ele almaktadır. Bu dönemselleştirme, Türkiye'de 1960-1980 arasını kapsayan Planlı Kalkınma Dönemi ile 1980 sonrası Neoliberal Dönemin ekonomi politikalarına karşılık gelmektedir. Çalışmanın sınırlarının şekillenmesinde 1960'da DPT'nin kurulması ile birlikte kentlerin gelişmişlik düzeylerini belirlemeye yönelik veri setlerinin ilk kez 1963 yılında yayınlanmış olmasının etkisi büyüktür. Türkiye'nin toplumsal yapısı ve kentsel gelişimi üzerinde büyük etkileri olan bu iki dönem içinde Van'ın 1960 sonrası 50 yılını çok sayıda sosyal ve ekonomik parametrelerle tartışmak, bu çalışmanın özgün tarafını oluşturmaktadır. Planlı Kalkınma Dönemi'nde devletçi karakteri baskın piyasa yönetimi, geri kalmış illere yönelik planlamalar, buralara fazladan kamu yatırımı ayrılması, Kalkınmada Öncelikli Yöreler (KÖY) projesi, Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) aracılığıyla üretim ve istihdam imkânlarının sağlanması gibi devletçi girişimlerin geri kalmış bir kent olan Van'ın sosyal ve ekonomik yaşamına olumlu yansımaları olmuştur. Öte yandan 1980'de neoliberal sisteme geçişle birlikte serbest piyasa koşullarında özel sermaye yatırımlarının arttığı ve bununla beraber mekânsal gelişimin rotasının belirlendiği bir dönem başlamıştır. Özellikle emek-yoğun imalata dayalı yatırımlar, gelişimin aksını sanayisi gelişmiş ve bunların periferisindeki kentlere kaydırırken, bu yönelimin uzağında kalan Van'ın gelişimi duraksamıştır. Sosyo-ekonomik gelişim düzeyi araştırmalarının ortaya koyduğu parametrelerden anlaşıldığı üzere, neoliberal dönemde Van'ın gelişim düzeyi, planlı dönemin gerisinde kalmıştır. Bu durum, politik, doğal, tarihi ve coğrafi ve güvenlikle ilgili nedenlerle özel sermayenin etkin bir varlık gösteremediği Van gibi bir kentte sosyo-ekonomik kalkınmada kamu varlığının önemini ortaya koymaktadır.