Tıpta Uzmanlık Tezleri
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.14720/13
Browse
Browsing Tıpta Uzmanlık Tezleri by Author "Ağabilmez, Kürşad Kağan"
Now showing 1 - 1 of 1
- Results Per Page
- Sort Options
specialization-in-medicine.listelement.badge Investigation of the Protective Effect of Pirfenidone on the Salivary Gland in Rats Treated With Radiotherapy(2025) Ağabilmez, Kürşad Kağan; Yalınkılıç, Abdulaziz; Erdem, Mehmet ZekiBu çalışmada, farklı dozlarda radyoterapi uygulanan ratlarda, antifibrotik bir ajan olan pirfenidonun parotis bezi üzerindeki koruyucu etkinliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada, Van YYÜ Deneysel Tıp Uygulama ve Araştırma Merkezi'nden temin edilen, ortalama ağırlıkları 200-250 gram olan, 2-3 aylık, 30 adet erkek Wistar albino cinsi rat kullanılmıştır. Ratlar her grupta 6 hayvan olacak şekilde 5 gruba ayrılmıştır. Gruplar; Kontrol grubu (serum fizyolojik), Sham 15Gy grubu (15 Gy radyoterapi + serum fizyolojik), PFD (Pirfenidon) 15Gy grubu (15 Gy radyoterapi + pirfenidon), Sham 8Gy grubu (8 Gy radyoterapi + serum fizyolojik) ve PFD 8Gy grubu (8 Gy radyoterapi + pirfenidon) şeklinde oluşturulmuştur. Radyoterapi uygulaması çalışmanın 2. gününde tek seansta gerçekleştirilmiş, pirfenidon tedavisi radyoterapiden bir gün önce başlanarak 15 mg/kg/gün dozunda 7 gün boyunca oral gavaj yoluyla uygulanmıştır. Deney sürecinin sonunda (7. gün) ratlar sakrifiye edilerek parotis gland dokuları alınmış ve histopatolojik inceleme için hazırlanmıştır. Dokular piknozis, lizis, vakuolizasyon, inflamasyon, fibrozis ve atipi parametreleri açısından değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulguları, pirfenidonun özellikle düşük doz (8 Gy) radyoterapi uygulanan gruplarda belirgin koruyucu etkinlik gösterdiğini ortaya koymuştur. PFD 8Gy grubunda tüm örneklerde sadece hafif derecede piknozis gözlenirken, Sham 8Gy grubunda örneklerin %33.3'ünde orta derecede piknozis saptanmıştır. Lizis değerlendirmesinde, PFD 8Gy grubunda tüm örneklerde hafif düzeyde lizis gözlenirken, Sham 8Gy grubunda örneklerin %33.3'ünde orta düzeyde lizis tespit edilmiştir. Vakuolizasyon açısından, Sham 8Gy grubunda örneklerin %33.3'ünde çok şiddetli vakuolizasyon görülürken, PFD 8Gy grubunda vakuolizasyon en fazla orta düzeyde kalmıştır. İnflamasyon bulgularında, PFD 8Gy grubunda hiçbir örnekte inflamasyon görülmezken, Sham 8Gy grubunda örneklerin %50'sinde farklı düzeylerde inflamasyon gözlenmiştir. Fibrozis değerlendirmesinde, PFD 8Gy grubunda örneklerin %83.3'ünde hafif düzeyde fibrozis gözlenirken, Sham 8Gy grubunda örneklerin %66.7'sinde orta düzeyde fibrozis saptanmıştır. Atipi açısından, PFD 8Gy grubunda örneklerin %83.3'ünde hafif düzeyde atipi gözlenirken, Sham 8Gy grubunda %66.7'sinde orta düzeyde atipi tespit edilmiştir. Yüksek doz (15 Gy) radyoterapi uygulanan gruplarda ise pirfenidonun koruyucu etkinliği sınırlı kalmıştır. Çalışmanın sonuçları doğrultusunda, pirfenidonun özellikle düşük ve orta doz radyoterapi alan baş-boyun kanseri hastalarında profilaktik ajan olarak kullanılması önerilir. İlacın optimal dozunun ve uygulama süresinin belirlenmesi için daha geniş kapsamlı klinik çalışmalar yapılmalıdır. Pirfenidonun farklı radyoterapi dozları ve fraksiyonasyon şemaları ile kombinasyonu araştırılmalı, ilacın biyoyararlanımını artıracak yeni formülasyonların geliştirilmesi ve lokal uygulama yöntemlerinin araştırılması önerilir. Yüksek doz radyoterapi alan hastalarda kombine tedavi yaklaşımları değerlendirilmelidir. Anahtar Kelimeler: Radyoterapi, Pirfenidon, Tükrük Bezi